نمی توانیم پدیده های جوی را متوقف کنیم/ خشکی یا پُربارانی در انتظار گیلان

اسکان نيوز: پیش بینی وضعیت هواشناسی نقش مهمی در جریان زندگی و حفظ دارایی، توسعه و پیشرفت کشور دارد، اما هواشناسی تنها پیش بینی وضعیت هوا را شامل نمی شود و حوزه ای تخصصی، علمی و اثرگذار در بسیاری از بخش‌های زیربنایی و عمرانی و خدماتی کشور به شمار می رود.

کاربرد علوم هواشناسی و اقلیم شناسی در صنعت ترابری هوایی، دریایی، جاده ای، ریلی، کشاورزی، محیط زیست، توسعه پایدار و... همچنین اعلان هشدار و توصیه‌های بر خط به تصمیم گیران، کنشگران و مردم برای کاهش خسارت ناشی از تغییرات خطرآفرین جوی و اقلیمی و حفاظت از جان و مال مردم به اهمیت گرامیداشت این روز می افزاید.

شبنم هادی نژاد هواشناسی، اقیانوس شناسی و حتی زمین شناسی را شاخه های مختلف علوم زمین دانست و اظهار کرد: هواشناسی علم مرتبط با جو و تاثیراتی است که جو بر زندگی ما می گذارد.

وی علم هواشناسی را بررسی تاثیر موارد مختلفی همچون گرمای خورشید و اقیانوس ها بر جو و تغییرات آن دانست و افزود: بخش های مختلف زندگی بشر تحت تاثیر جو و تغییرات جوی قرار دارد. تغییرات جوی می تواند کوتاه مدت و روزمره مانند پیش بینی هوا، پایداری، ناپایداری، افزایش ابر، بارش باران و... باشد.

معاون توسعه و پیش بینی اداره کل هواشناسی گیلان با بیان این‌که از اثرات بلندمدت جو تحت عنوان تغییرات آب و هوایی یا تغییر اقلیم یاد می کنیم، گفت: تغییر اقلیم که در بلندمدت بر زندگی ما اثرگذار است می تواند مثبت یا منفی باشد.

هادی نژاد با اشاره به وابستگی زندگی روزمره ما با پیش بینی های هواشناسی، تصریح کرد: در بخش های هوانوردی و هواپیمایی و کشاورزی و صید و صیادی و حتی تصمیم گیری های روزانه به پیش بینی های کوتاه مدت هواشناسی نیاز داریم و خوشبختانه تمام امکانات و اطلاعات آن در دسترس مردم قرار دارد.

وی با بیان این‌که کل دنیا با پدیده تغییر اقلیم مواجه است، خاطرنشان کرد: شرایط مربوط به صنعتی شدن و زندگی مدرن منجر به تولید بخش اعظمی از گازهای گلخانه ای و ورود این گازها به جو شده است. در واقع این گازها مانند روکش جو را پوشانده و دمای هوا را بالا برده است.

کارشناس ارشد اقیانوس شناسی، گرم شدن جو را عامل اصلی تغییر اقلیم دانست و متذکر شد: روند افزایش دمای هوا آب شدن یخ های قطبی و بالا آمدن سطح آب اقیانوس ها و دریاها را به دنبال دارد که علاوه بر تحت تاثیر قرار گرفتن مناطق ساحلی، تعادل دمایی را بر هم می زند.

وی ادامه داد: قطب ها نقش مهمی در سامانه های جوی دارند و موج های سرد و بارشی ما از مناطق قطبی اروپایی و سیبری نشات می گیرد لذا آب شدن این یخ ها در بلندمدت آب و هوا را تغییر می دهد و کشور ما از این تغییرات بی نصیب نیست.

هادی نژاد با اشاره به اثرات تغییر اقلیم بر استان گیلان، عنوان کرد: در چهار دهه گذشته بارش های طولانی مدت و چندهفته ای داشتیم؛ البته هنوز از نظر مقادیر بارش سالانه با تغییرات قابل توجه مواجه نیستیم و کم باران یا پُرباران نشدیم، اما بارش های بلندمدت ملایم ما تبدیل به بارش های کوتاه مدت با شدت بسیار زیاد شده؛ به گونه ای که در خردادماه سال گذشته رکورد بارش ۳۸۰ میلیمتری طی ۲۴ ساعت در املش زده است.

وی با بیان این‌که اثرات تغییر اقلیم بر استان گیلان هنوز قابل پیش بینی نیست، تصریح کرد: با توجه به پدیده گرمایش جهانی، کمربند شمالی ایران(از جمله استان گیلان) نیز در بلندمدت با گرم شدن مواجه خواهد بود که نتیجه این افزایش دما می تواند یا با خشک شدن منطقه ما همراه باشد و یا می تواند منطقه را به سمت پُرباران شدن پیش ببرد. در حال حاضر تغییرات قابل توجهی در بارش های نرمال سالانه نداریم، اما پدیده گرم شدن در حال رخ دادن است و طی چند سال اخیر رکوردهای دمایی گیلان زده شده است.

سرپرست اداره پیش بینی اداره کل هواشناسی گیلان، با اشاره به اذعان گذشتگان به بارش برف های سنگین در گیلان در بازه های ۲۰ تا ۳۰ ساله، یادآور شد: امروز شرایطی پیش آمده که هر دو سال با برف های سنگین زمستانه به ویژه در جلگه مواجه هستیم.

وی بازگشت به حالت تعادل را خاصیت جو دانست و عنوان کرد: اگر بازه های خشکسالی طولانی شود، تغییرات آب و هوایی به سمت جبران این کم آبی خواهد رفت. به دنبال افزایش دما طی چند سال اخیر سال های خشک و کم بارشی های زیادی را در کشور تجربه کردیم لذا در زمستان سال ۹۷ شاهد وقوع سیل گلستان بودیم و سیل فروردین ۹۸ استان های فارس و خوزستان و لرستان را در بر گرفت. می توان یکی از دلایل شکل گیری این سیلاب ها را برقراری تعادل جوی دانست که علیرغم وارد کردن خسارات به مردم، تَرسالی را برای این مناطق رقم زد.

هادی نژاد تغییر اقلیم را از پدیده های نوین هواشناسی دانست که نیازمند تحقیق و پژوهش بسیار است و گفت: از هواشناسی کوتاه مدت و بلندمدت می توانیم برای کاهش خسارت ها کمک بگیریم. در واقع پیش بینی های کوتاه مدت روزانه و هفتگی در مدیریت بحران کاربرد دارد و می توانیم سه روز قبل از هر پدیده جوی، زمان و شدت آن را اطلاع رسانی کنیم.

معاون توسعه اداره کل هواشناسی گیلان، پدیده های جوی را نسبت به انسان بزرگ مقیاس دانست و اظهار کرد: نمی توانیم پدیده های جوی بزرگ مقیاس مانند برف و طوفان و سیل را متوقف کنیم و لذا باید زیرساخت های مناسب برای رو به رو شدن با این پدیده های مخرب داشته باشیم، زیرا پدیده های هواشناسی مانند زلزله بوده و تنها با زیرساخت های مناسب و مقاوم می توانیم از وقوع خسارات جلوگیری کنیم.

وی سیلاب را به معنی خروج آب از حریم رودخانه دانست و گفت: براساس آمارهای آب منطقه ای طی سال های گذشته هیچ سیلی خارج از محدوده رودخانه های استان اتفاق نیفتاد که نشان می دهد تجاوز به حریم رودخانه ها خسارت های فعلی را ایجاد کرده است لذا باید به سراغ زیرساخت ها برویم و حریم رودخانه ها را حفظ کنیم.

ایسنا نوشت، این کارشناس ارشد اقیانوس شناسی، با بیان اینکه پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو مباحث علمی مرتبط با تغییر اقلیم را پیگیری می کند، متذکر شد: برنامه ریزی های لازم در حوزه هواشناسی و کشاورزی و زیرساخت ها برای مقابله با اثرات تغییر اقلیم پیش بینی خواهد شد.