بلاتکلیفی 9 ماهه معاونت گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی خراسان‌رضوی
دوشنبه ۲۷ آذر ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۰۷ | کد مطلب: ۷۱۶۹
اسکان نيوز: فروردین سال جاری معصومه توانگر به عنوان سرپرست معاون گردشگری منصوب شد، درست چند ماه بعد در شهریور ماه یوسف بیدخوری به عنوان جانشین معاون گردشگری اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری خراسان‌رضوی تعیین شد و تاکنون نیز در سمت خود به عنوان جانشین باقی مانده است.
این درحالی است که گردشگری از مهم‌ترین ظرفیت‌های استان به‌شمار می‌رود و پس از آغاز به کار دولت دوازدهم و انتصاب مدیران، بسیاری از مسئولان، برنامه‌های اجرایی خود را آغاز کردند، اما این حوزه با وجود اهمیت بسیار، همچنان در حال دست‌به‌دست شدن است.
در مطالعات آمایش استان، در راستای سند چشم انداز 20 ساله، بر پیشرو بودن گردشگری در خراسان رضوی تاکید و راهبرد اول توسعه مشهد، «گردشگری» عنوان شده است، لذا شایسته نیست حوزه‌ای که مزیت توسعه در این منطقه به‌شمار می‌رود، بدون متولی و برنامه اداره شود.
مجید فرقانی، مدیر یک شرکت خدمات مسافرتی در مشهد و دبیر انجمن دفاتر خدمات مسافرتی استان اظهار کرد: در حقیقت خط و مشی معاونت گردشگری مشخص نیست و تکلیف حوزه‌هایی که قرار است با این معاونت در زمینه‌های مختلف کار کنند مشخص نیست.
وی گفت: به طور کلی تغییراتی که در حوزه گردشگری رخ داده همواره آسیب‌رسان بوده است و در واقع در تغییرات مدیریتی، مدیر قبلی تصمیمات و آیین‌نامه‌هایی را می‌گیرد و وضع می‌کند که بلافاصله در مدیریت بعدی این تصمیمات لغو می‌شود.
فرقانی ادامه داد: ضمن این‌که باید اشاره کرد که ماه‌ها طول می‌کشد تا یک مسئول دریابد در یک سازمان یا معاونت خود با چه چالش‌هایی مواجه است. در حقیقت با تغییرات مدیریتی عملا در یک حوزه چالش‌ها و مشکلاتی در زمینه پاسخگویی به ارباب رجوع و دستگاه‌های بخش خصوصی به وجود می‌آید.
وی افزود: مدیران رده بالا از آسیب‌های این تغییرات مدیریتی بی‌اطلاع نیستند و عجیب اینجاست که با وجود علم به این موضوع اقدامی صورت نمی‌گیرد.
جواد شاکری، مدیر یک مجموعه تفریحی- گردشگری نیز اظهار کرد: خلا تغییر مدیریتی در کشور وجود دارد و منحصر به استان ما نیست، پیکره اجرایی دولت به این نتیجه رسیده که گردشگری به ساختار جدی‌تر و قانونمندتری نیاز دارد، همچنین بحث تبدیل معاونت میراث‌فرهنگی و گردشگری به وزارتخانه نیز مطرح است.
وی با اشاره به این‌که استان خراسان رضوی از جمله استان‌های قطب گردشگری در کشور است، گفت: نیاز است که ساختار گردشگری استان ما تقویت شود، لذا اصلاح ساختار امری ناگریز است.
رجبعلی لباف‌خانیکی، مدیرکل سابق میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان در خصوص وضعیت معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی استان گفت: باید گفت که به مقوله گردشگری در خراسان رضوی باید به گونه‌ای خاص نگریست.
وی یادآور شد: مشهد شهر زیارتی است و جنبه بین‌المللی نیز دارد، از طرفی به دلیل این که خدمات پزشکی در این شهر ارزان‌تر ارایه می‌شود بسیاری از زائران و گردشگران با هدف گردشگری سلامت به مشهد سفر می‌کنند که تعدادشان البته در سال‌های اخیر کاهش یافته اما به نسبت سایر شهرها باز هم زیاد است.
لباف‌خانیکی بیان کرد: مساله‌ای که در ارتباط با حوزه گردشگری مشهد و خراسان‌رضوی همیشه دغدغه بوده این است که مشهد مانند سایر شهرهای کشور از جمله شیراز، اصفهان و تبریز دارای تاریخ فرهنگ و هنر و آثار تاریخی است اما همواره هم و غم مسوولان صرفا به مقوله زیارت معطوف می‌شود، البته طبیعتا این مقوله جاذبه کوچکی به شمار نمی‌رود بلکه بسیار دارای اهمیت است.
مدیرکل سابق میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اضافه کرد: اما چقدر خوب است که در کنار موضوع زیارت مسائل هویتی و ملی‌مان نیز دیده شود، چرا که یک گردشگر و زائر دو ساعت از وقتش را به زیارت اختصاص می‌دهد و باید سایر زمانی را که در مشهد می‌گذراند به گونه‌ای پر شود که از آثار تاریخی، هنری و صنایع دستی نیز بازدید کند.
وی بیان کرد: نمی‌توان گفت در سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری اختلاف وجود دارد، گردشگری بدون میراث‌فرهنگی معنایی ندارد و میراث‌فرهنگی نیز بدون گردشگری و همچنین صنایع‌دستی، کسانی که این سه حوزه را با هم تلفیق کردند اقدام هوشمندانه‌ای انجام دادند چرا که این سه حوزه متداخل و موثر در ارتقای یکدیگر هستند و در واقع بسیاری از گردشگرانی که به مشهد و ایران سفر می‌کنند به دلیل بازدید از میراث تاریخی و فرهنگی این شهر اقدام به سفر می‌کنند.
مهدی آجیلیان، مدیر یک هتل‌آپارتمان در مشهد و نائب رییس اتحادیه هتل‌آپارتمان‌داران مشهد اظهار کرد: قطعا نداشتن متولی به یک حوزه آسیب می‌زند و این وضعیت در واقع سبقه چندین ساله در حوزه میراث‌فرهنگی و گردشگری دارد و عدم ثبات مدیریتی در طی سال‌ها و دولت‌ها وجود داشته و دارد که در زیر مجموعه آن، مشهد بی‌نصیب نبوده است.
وی با بیان این‌که عدم ثبات مدیریتی به‌گونه‌ای است که حتی مدیرکل میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز نمی‌داند آیا در سمت خود می‌ماند یا خیر، خاطرنشان کرد: با وجود این که قطعا مدیرانی در این حوزه هستند که بتوانند معاونت گردشگری را اداره کنند، در برخی از مواقع به دلیل نگاه‌های حزبی و گروهی که وجود دارد برخی انتصابات صورت نمی‌گیرد و همچنین نظارتی از سوی برخی از ارگان‌های نظارتی وجود ندارد و باعث چنین معضلی می‌شود که البته بی‌تفاوتی در سطح کلان نسبت به این موضوع نیز وجود دارد.
نائب رییس اتحادیه هتل‌آپارتمان‌داران مشهد با اشاره به این‌که برخی شعار می‌دهند گردشگری می‌تواند جایگزین صنعت نفت شود، افزود: شما ساختار وزارت نفت را با معاونت گردشگری مقایسه کنید آیا این دو اصلا قابل مقایسه هستند و باید گفت که این سخن فقط یک شعار است و در عمل هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
وی بیان کرد: یکی دیگر از اقداماتی که در طی چند سال گذشته در معاونت گردشگری انجام نگرفته و از آسیب‌های عدم ثبات مدیریتی به‌شمار می‌رود این است که با وجود آن‌که در برنامه ششم توسعه، نحوه تشکیل تشکل‌های گردشگری تصویب شده اما در عمل اقدامی انجام نگرفته، مکانیزم تشکیل چنین تشکل‌هایی نیز اصلا مشخص نیست که باید زیر مجموعه میراث فرهنگی باشند یا توسط اتحادیه‌های سابق ایجاد شوند در حالی که معاونت گردشگری در استان می‌توانست به این امر سرعت دهد و تشکل‌های بخش خصوصی را معطل نگذارد.
آجیلیان با بیان این‌که شهرداری و شورای شهر مشهد نگاه مثبتی نسبت به گردشگری دارند، افزود: اکنون نگاه مثبتی به وجود آمده اما انسجام مدیریتی در حوزه گردشگری وجود ندارد. این در حالی است که این نگاه مثبت در طی سالیان سال مغفول مانده بود اما اکنون شورای شهر مشهد و شهرداری پای کار آمدند ولی از آن طرف برنامه معاونت گردشگری مشخص نیست.
این درحالی است که گردشگری از مهم‌ترین ظرفیت‌های استان به‌شمار می‌رود و پس از آغاز به کار دولت دوازدهم و انتصاب مدیران، بسیاری از مسئولان، برنامه‌های اجرایی خود را آغاز کردند، اما این حوزه با وجود اهمیت بسیار، همچنان در حال دست‌به‌دست شدن است.
در مطالعات آمایش استان، در راستای سند چشم انداز 20 ساله، بر پیشرو بودن گردشگری در خراسان رضوی تاکید و راهبرد اول توسعه مشهد، «گردشگری» عنوان شده است، لذا شایسته نیست حوزه‌ای که مزیت توسعه در این منطقه به‌شمار می‌رود، بدون متولی و برنامه اداره شود.
مجید فرقانی، مدیر یک شرکت خدمات مسافرتی در مشهد و دبیر انجمن دفاتر خدمات مسافرتی استان اظهار کرد: در حقیقت خط و مشی معاونت گردشگری مشخص نیست و تکلیف حوزه‌هایی که قرار است با این معاونت در زمینه‌های مختلف کار کنند مشخص نیست.
وی گفت: به طور کلی تغییراتی که در حوزه گردشگری رخ داده همواره آسیب‌رسان بوده است و در واقع در تغییرات مدیریتی، مدیر قبلی تصمیمات و آیین‌نامه‌هایی را می‌گیرد و وضع می‌کند که بلافاصله در مدیریت بعدی این تصمیمات لغو می‌شود.
فرقانی ادامه داد: ضمن این‌که باید اشاره کرد که ماه‌ها طول می‌کشد تا یک مسئول دریابد در یک سازمان یا معاونت خود با چه چالش‌هایی مواجه است. در حقیقت با تغییرات مدیریتی عملا در یک حوزه چالش‌ها و مشکلاتی در زمینه پاسخگویی به ارباب رجوع و دستگاه‌های بخش خصوصی به وجود می‌آید.
وی افزود: مدیران رده بالا از آسیب‌های این تغییرات مدیریتی بی‌اطلاع نیستند و عجیب اینجاست که با وجود علم به این موضوع اقدامی صورت نمی‌گیرد.
جواد شاکری، مدیر یک مجموعه تفریحی- گردشگری نیز اظهار کرد: خلا تغییر مدیریتی در کشور وجود دارد و منحصر به استان ما نیست، پیکره اجرایی دولت به این نتیجه رسیده که گردشگری به ساختار جدی‌تر و قانونمندتری نیاز دارد، همچنین بحث تبدیل معاونت میراث‌فرهنگی و گردشگری به وزارتخانه نیز مطرح است.
وی با اشاره به این‌که استان خراسان رضوی از جمله استان‌های قطب گردشگری در کشور است، گفت: نیاز است که ساختار گردشگری استان ما تقویت شود، لذا اصلاح ساختار امری ناگریز است.
رجبعلی لباف‌خانیکی، مدیرکل سابق میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان در خصوص وضعیت معاونت گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی استان گفت: باید گفت که به مقوله گردشگری در خراسان رضوی باید به گونه‌ای خاص نگریست.
وی یادآور شد: مشهد شهر زیارتی است و جنبه بین‌المللی نیز دارد، از طرفی به دلیل این که خدمات پزشکی در این شهر ارزان‌تر ارایه می‌شود بسیاری از زائران و گردشگران با هدف گردشگری سلامت به مشهد سفر می‌کنند که تعدادشان البته در سال‌های اخیر کاهش یافته اما به نسبت سایر شهرها باز هم زیاد است.
لباف‌خانیکی بیان کرد: مساله‌ای که در ارتباط با حوزه گردشگری مشهد و خراسان‌رضوی همیشه دغدغه بوده این است که مشهد مانند سایر شهرهای کشور از جمله شیراز، اصفهان و تبریز دارای تاریخ فرهنگ و هنر و آثار تاریخی است اما همواره هم و غم مسوولان صرفا به مقوله زیارت معطوف می‌شود، البته طبیعتا این مقوله جاذبه کوچکی به شمار نمی‌رود بلکه بسیار دارای اهمیت است.
مدیرکل سابق میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان اضافه کرد: اما چقدر خوب است که در کنار موضوع زیارت مسائل هویتی و ملی‌مان نیز دیده شود، چرا که یک گردشگر و زائر دو ساعت از وقتش را به زیارت اختصاص می‌دهد و باید سایر زمانی را که در مشهد می‌گذراند به گونه‌ای پر شود که از آثار تاریخی، هنری و صنایع دستی نیز بازدید کند.
وی بیان کرد: نمی‌توان گفت در سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری اختلاف وجود دارد، گردشگری بدون میراث‌فرهنگی معنایی ندارد و میراث‌فرهنگی نیز بدون گردشگری و همچنین صنایع‌دستی، کسانی که این سه حوزه را با هم تلفیق کردند اقدام هوشمندانه‌ای انجام دادند چرا که این سه حوزه متداخل و موثر در ارتقای یکدیگر هستند و در واقع بسیاری از گردشگرانی که به مشهد و ایران سفر می‌کنند به دلیل بازدید از میراث تاریخی و فرهنگی این شهر اقدام به سفر می‌کنند.
مهدی آجیلیان، مدیر یک هتل‌آپارتمان در مشهد و نائب رییس اتحادیه هتل‌آپارتمان‌داران مشهد اظهار کرد: قطعا نداشتن متولی به یک حوزه آسیب می‌زند و این وضعیت در واقع سبقه چندین ساله در حوزه میراث‌فرهنگی و گردشگری دارد و عدم ثبات مدیریتی در طی سال‌ها و دولت‌ها وجود داشته و دارد که در زیر مجموعه آن، مشهد بی‌نصیب نبوده است.
وی با بیان این‌که عدم ثبات مدیریتی به‌گونه‌ای است که حتی مدیرکل میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز نمی‌داند آیا در سمت خود می‌ماند یا خیر، خاطرنشان کرد: با وجود این که قطعا مدیرانی در این حوزه هستند که بتوانند معاونت گردشگری را اداره کنند، در برخی از مواقع به دلیل نگاه‌های حزبی و گروهی که وجود دارد برخی انتصابات صورت نمی‌گیرد و همچنین نظارتی از سوی برخی از ارگان‌های نظارتی وجود ندارد و باعث چنین معضلی می‌شود که البته بی‌تفاوتی در سطح کلان نسبت به این موضوع نیز وجود دارد.
نائب رییس اتحادیه هتل‌آپارتمان‌داران مشهد با اشاره به این‌که برخی شعار می‌دهند گردشگری می‌تواند جایگزین صنعت نفت شود، افزود: شما ساختار وزارت نفت را با معاونت گردشگری مقایسه کنید آیا این دو اصلا قابل مقایسه هستند و باید گفت که این سخن فقط یک شعار است و در عمل هیچ اتفاقی نمی‌افتد.
وی بیان کرد: یکی دیگر از اقداماتی که در طی چند سال گذشته در معاونت گردشگری انجام نگرفته و از آسیب‌های عدم ثبات مدیریتی به‌شمار می‌رود این است که با وجود آن‌که در برنامه ششم توسعه، نحوه تشکیل تشکل‌های گردشگری تصویب شده اما در عمل اقدامی انجام نگرفته، مکانیزم تشکیل چنین تشکل‌هایی نیز اصلا مشخص نیست که باید زیر مجموعه میراث فرهنگی باشند یا توسط اتحادیه‌های سابق ایجاد شوند در حالی که معاونت گردشگری در استان می‌توانست به این امر سرعت دهد و تشکل‌های بخش خصوصی را معطل نگذارد.
آجیلیان با بیان این‌که شهرداری و شورای شهر مشهد نگاه مثبتی نسبت به گردشگری دارند، افزود: اکنون نگاه مثبتی به وجود آمده اما انسجام مدیریتی در حوزه گردشگری وجود ندارد. این در حالی است که این نگاه مثبت در طی سالیان سال مغفول مانده بود اما اکنون شورای شهر مشهد و شهرداری پای کار آمدند ولی از آن طرف برنامه معاونت گردشگری مشخص نیست.
مرجع: ایسنا
