به گزارش اسکان نیوز، مسجد جامع یا مسجد جمعه نطنز از چند بنا مذهبی تشکیل شده که در شهر نطنز استان اصفهان قرار دارد. این بناهای مذهبی در زمان اولجایتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان ساخته شده. گرچه این ساختمان‌ها مربوط به زمان‌های مختلفند ولی فاصله زمانی ساخت آنها به یکدیگر نزدیک است. این مجموعه شامل مسجد جامع، یک خانقاه، مقبره شیخ عبدالصمد و یک مناره 37 است. این اثر در تاریخ ۱۸ تیر ۱۳۱۱ با شماره ثبت ۱۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده. آندره گودار درباره مجموعه بناهای مسجد و مقبره می‌گوید: محورهای اصلی این بناها، که همان محور محراب آن‌هاست، در حدود ده درجه با یکدیگر اختلاف دارد و این اختلاف بیش از آن بوده که بتوان حمل بر اشتباه در نقشه بنا کرد. پس باید پذیرفت که به هنگام احداث این دو بنا، روش سازندگان هریک از آنها در تعیین راستا قبله با دیگری تفاوت داشته. وی افزوده است که راه ورود مقبره، که به شکلی نامناسب تعبیه شده، دلیل بر آن است که بنا مقبره به مسجد اضافه شده است؛ ولی به اعتقاد دونالد ویلبر، مقبره شیخ عبدالصمد از مسجد جامع قدیمی‌تر بوده؛ چون در نقاطی که گچ دیوارها فرو ریخته‌است، قسمتی از تزیینات آجری قدیمی‌تر آن دیده می‌شود. به نوشته وی، علایم آشکاری وجود دارد که در نما شمالی مقبره، یک سردر بوده که با توجه به نوع قالب‌گیری گچی، در حدود ۷۰۷ق مسدود شده. شرودر هم گفته که گنبدخانه مسجد از چهار ایوان آن قدیمی‌تر و ایوان‌ها و طاق‌نماهای صحن به بنا موجود اضافه شده؛ زیرا محور گنبدخانه با محور صحن مسجد اختلاف دارد و در کتیبه یکی از ایوان‌ها نیز این عبارت دیده می‌شود: «مسجد در داخل مسجد ساخته شده».
عکس از سعید فلاح فر
